ETS2 zal de fossiele energie in het vervoer en voor huishoudens en ondernemingen duurder maken.
Daarom heeft de Europese Unie het Sociaal Klimaatfonds opgericht, met als doel de sociale en economische gevolgen van ETS2 te helpen verlichten.
Om toegang te krijgen tot die financiering moeten de lidstaten uiterlijk tegen juni 2025 nationale sociale klimaatplannen opstellen waarin alle geplande maatregelen en investeringen worden toegelicht.
Momenteel wordt een nationaal plan voorbereid door de Federale en regionale overheden.
Voor België is er voor de periode 2026-2032 1,66 miljard euro Europese financiering voorzien.
U vindt hieronder enkele specifieke aandachtspunten voor het personen- en goederenvervoer die in het advies van de Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO aan de verschillende regeringen en overheidsinstanties vermeld worden:
De sector van het personen- en goederenvervoer wordt geconfronteerd met de uitdaging hun bestaande voertuigenpark te vervangen door zero-emissievoertuigen. Aangezien zij personen en hun bagage (in de sectoren van het taxi- en autocarvervoer) of goederen moeten vervoeren, gaat het hier doorgaans over grotere voertuigen. Zeker binnen dit segment van grotere voertuigen kosten elektrische / zero-emissievoertuigen nog veel meer dan diesel- en benzinevoertuigen.
Daarnaast mag men zeker de kosten van de laadinfrastructuur en van het elektriciteitsverbruik niet onderschatten.
Indien de medewerkers hun voertuigen thuis opladen, moeten er meerdere laadpunten voorzien worden.
Indien de voertuigen centraal bij de onderneming worden opgeladen, moet er doorgaans een voor de onderneming dure hoogspanningscabine geplaatst worden.
Bovendien is het netwerk van openbare oplaadpunten niet geschikt voor het opladen van bestelwagens en vrachtwagens.
De Hoge Raad vraagt dan ook dat er met die verschillende soorten kosten rekening gehouden wordt door daarvoor voldoende fiscale maatregelen of subsidies te voorzien. Het regeerakkoord wijst ook alvast op de verhoogde aftrek voor elektrische voertuigen: “Zodra er voldoende betaalbare alternatieven op de markt zijn, zal onderzocht worden hoe het voordeel voor nieuwe fossiele bestelwagens uitgefaseerd kan worden op een redelijke termijn. Om een stimulans te geven zal de regering een tijdelijke verhoogde aftrek invoeren voor elektrische bestelwagens en vrachtwagens.” Daarnaast moeten er volgens de Hoge Raad ook binnen het kader van het SCF hiervoor voldoende ondersteunende financiering voorzien worden. De uitrol van een netwerk van openbare oplaadpunten geschikt voor bestelwagens en vrachtwagens is eveneens noodzakelijk.
De transportsector wijst er bovendien op dat er in Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geen ecologiepremie naar Vlaams model bestaat en dat het daarom geen toeval is dat 78 van de 79 zware (meer dan 16 ton) elektrische vrachtwagens vorig jaar in Vlaanderen verkocht werden. In het Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zouden dus soortgelijke ondersteunende premies voorzien moeten worden.
Tot slot wijst de Hoge Raad op een probleem dat hem eerder reeds door verschillende sectoren gemeld werd. Voor elektrische voertuigen voor professioneel gebruik vormt het laadvermogen (de Maximaal Toegelaten Massa - MTM) een grote beperking bij de elektrificatie van het voertuigenpark. Door het gewicht van de batterijen vermindert het laadvermogen waardoor men veel minder werktuigen en materialen kan laden. Een verhoging van de MTM is dan ook noodzakelijk. Vanzelfsprekend is de verkeersveiligheid prioritair, maar die MTM kan verhoogd worden zonder de verkeersveiligheid in het gedrang te brengen.
GTL werkte mee aan het opstellen van dit advies binnen de HRZKMO.
